ያታዊ መዓልቲ ኢቲዮ-ኤሪትራ

ዘይከም ግሪጎሪያዊ ዓውደግዜ፡ ዕለት ኣብ ግእዛዊ ዓውደግዜ ኣብ ፍርቂ-ለይቲ ኣይኰነትን እትፍልም። ኣብክንድኡ ጸሓይ ምስዓረበት ኢያ እትጅምር። እዚ ድማ ልክዕ ከም ኣይሁዳዊ ዓውደግዜ፡ ኣብ ጥንታዊ ዓውደግዜ ኢቲዮ-ኤሪትራ መዓልቲ ምስ መሰየ ትፍልም ማለት ኢዩ። መኽንያት ናይዚ ከኣ ካብ መጽሓፍ ዘፍጥረት ዝተወስደ ኢዩ¹። እቲ መጽሓፍ ኣብ ምዕራፍ 1፡ “ምሸት ኰነ፡ ብጊሓት እውን ኰነ፡ ሓንቲ መዓልቲ” ብምባል፡ ቀዳመይቲ ዕለተ ፍጥረት ከምዝፈለመት ይነግረና²።

ያታዊት መዓልቲ ኢቲዮ-ኤሪትራ ናብ ክልተ ነፍሲወከፎም 12 ሰዓታት ዝሓዙ ክፋላት ኢያ እትምቀል። እቲ ቀዳማይ ክፍለግዜ ለይቲ ኰይኑ፡ ካብ 12 ሰዓት ዕራርቦ ክሳብ 12 ሰዓት ንግሆ የጠቓልል (ካብ ሰዓት 6 ድሕሪ-ቀትሪ ክሳብ ሰዓት 6 ቅድሚ-ቀትሪ፡ በቋጻጽራ ግሪጎሪያዊ ዓውደግዜ ማለት ኢዩ). እቲ ካልኣይ ክፍለዕለት ብርሃን-መዓልቲ ኮይኑ፡ ካብ 12 ሰዓት ጊሓት ክሳብ ሰዓት 12 ምሸት ድማ ዝሓዘ ኢዩ (ካብ ሰዓት 6 ቅድሚ-ቀትሪ ክሳብ ሰዓት 6 ድሕሪ-ቀትሪ፡ ብግሪጎሪያዊ ኣቈጻጽራ ማለት ኢዩ)።

ሕብረተሰብ ኢቲዮ-ኤሪትራ ዕዮኣዊ ለውጢ ስለዘየካየደ³፡ ንናይ ኢድ ኰነ ንናይ ቤት ሰዓት ጋሻ ኢዩ ነይሩ። ብዛዕባ ናይ ኢድ ኰነ ናይ ቤት ሰዓት ካብ ወጻእተኛታት ኢዩ ፈሊጡ። ግዜ መዓልቲ ንምፍላጥ ዘይሜካኒካዊ⁴ ኣገባብ ክጥቀም ግድን ኢዩ ነይሩ። ስለዝዀነ፡ ብልምዲ ኢቲዮ-ኤሪትራውያን ኣብ ለጥ ዝበለ ቦታ ንጽላሎቶም ብኣእጋሮም ብምዕቃን ኢዮም እዋን ብርሃን-መዓልቲ ዝርድኡ ነይሮም። ግዜ ለይቲ ንምግምጋም ከኣ ኩነታት ኮዋኽብትን ወርሕን ይዕዘቡ ነይሮም።

መወከሲ ነጥብታት

1. መጽሓፍ ዘፍጥረት 1:5-31። ↩︎
2. መጽሓፍ ዘፍጥረት 1:5። ↩︎
3. ሕብረተሰብ ኢቲዮ-ኤሪትራ፡ ዛጊት ካብ ጉልበታዊ ሕርሻዊ ቁጠባ ናብ ሜካኒካዊ ምምስራሕ ዝዓብለሎ ቁጠባ ኣይተሰጋገረን። እዚ ኩነታት ድማ ካብ ፍርያት ቴክኖሎጂ ከም ዝርሕቕ ገይርዎ ይርከብ። ↩︎
4. ሓደ ነገር ሜካኒካዊ ዝበሃል፡ ክዓዪ ከሎ ዝንቀሳቐስ ክፋላት ክህልዎ ከሎ ኢዩ። ሎሚ መብዛሕትኡ ግዜ፡ ሜካኒካውያን መሳሪሒታት ብሓይሊ ዘንድድ ሞተር ወይ ብሓይሊ ኤሌክትሪክ ኢዮም ዝዓዩ። ↩︎